Esin Sözer, Müge Hansoy Kınacı, Murat Deniz tarafından 1994 yılında kurulan Arketipo Design, bugün 100 kişilik ekibi ile dekorasyon ve iç mimari çalışmalarına devam ediyor. Son dönem projeleri arasında Antalya’da 5 yıldızlı golf oteli olan Carya Otel, Marriott Grubu’na ait Renaissance Hotel yer alırken; Soçi Olimpiyatları kapsamında Marriott, Swiss Otel, Rixos Otel, Capella Grubu’na ait otellerini tamamlayan Arketipo Design, sadece bu bölgede 250 bin metrekare kapalı alan tasarımını yaptı. Şirkete 2000 yılında stajyer olarak katılan ve bugün küçük bir ortaklığı da bulunan Mimar Engin Urun ile Arketipo Design’ı, son dönem projelerini, yurt dışı ve yurt dışı mimarisi üzerine bir röportaj gerçekleştirdik.

Arketipo Design firmanızı biraz tanıtabilir misiniz?

Engin Urun: 1994 yılında Esin Sözer, Müge Hansoy Kınacı ve Murat Deniz olmak üzere 3 ortağın kurduğu Arketipo Design’a 2000 yılında stajyer olarak başladım. Şimdi de şirkette küçük bir ortaklığım var 100 kişilik ekibimizle şirketimiz, her yıl ivmesini arttırarak çalışmalarına devam ediyor. Tamamen dekorasyon, iç mimari üzerine çalışıyoruz, 20-30 bin metrekare projeler üretiyoruz. Yavaş yavaş butik inşaat işlerine de başladık diyebilirim. 

Son dönem projeleriniz nelerdir?

Antalya’da 5 yıldızlı golf oteli olan Carya Otel’in tamamen iç mimarisini yapıyoruz. Marriott Grubu’na ait Renaissance Hotel’i yapıyoruz. Soçi’de bir olimpiyat var biliyorsunuz, Krasnaya Polyana dedikleri dağda yapılacak. Bu bölgede küçük köyler oluşturdular; onların iki tanesini biz yapıyoruz. Geçtiğimiz yıl 14 tane otel aynı anda yapıldı ve uygulamalarını tamamlamak üzereyiz. Orada bir Marriott, bir Swiss Otel, bir Rixos Otel ve Capella Grubuna ait 3 adet otel yapıldı, ayrıca henüz operatörleri tam belirlenmemiş firmalara ait 4 adet daha otel de tasarım ve uygulama çizimi olarak tamamlandı. Yaklaşık 1 yıl içerisinde sadece bu bölgede 250 bin metrekare kapalı alan tasarımı yapıldı. 

“Hedefimiz büyük otel grupları ile çalışmak”

Biz hiçbir zaman büyük binaların mimarlığını yapmıyoruz tamamen iç mimarlıkta çalışıyoruz. Biz büyük otel gruplarının hepsi ile çalışmayı hedefliyoruz çünkü profesyonelliğimiz otel projeleri ve dünyada da çok büyük otel grupları var. Bunlarında tabi ki iç mimarları var. Direk iç mimar kullanmıyorlar ama belli bölgelerde listeleri var; onların listelere girmeniz gerekiyor. Tabi bu da bir anda olmuyor. Bir çok otel grubu ile de çalışmalarımıza devam ediyoruz. Marriott Grubu ile şu anda 4’üncü otelimizi; Hyatt Grubu’na 2’nci otelimizi yapıyoruz. Hilton Grubu ile 2 otel; Crown Plaza ile 2 otel projesi tamamladık. Levent’teki Özdilek binasının operatörü olan Wyndhem Grubu Oteli’ni tamamını biz yapıyoruz. Bunların dışında 2 tane Swiss Otel projemiz var. 

En iddialı olduğunuz projeler otel mi?

Evet otel ve rezidans projeleri üzerinde ağırlıklı çalışıyoruz. Şimdi tabi bir trend oldu otelin bağlantılı bir parçası ofisler yapıyoruz. Ciddi ofis projelerimizde var. Ev, villa gibi çalışmalarımızda oldu tabi ki, yapılmaya da devam ediyor. Şu anda asıl trend multi kompleksler yapmak. Artık sadece bir otel ya da AVM yapılmıyor. Bir tarafı AVM, arkada ofis rezidans gibi kompleksler yapıyoruz. 

Yurt dışındaki çalışmalarınız nasıl?

Yurt dışında bugüne kadar 10 ülkede projeler gerçekleştirdik. 3 farklı ülkede ofisimiz var. Büyüyen bir firmayız, Dubai, Moskova’dan sonra şimdi de Avrupa’da bir ofis açma planımız var. 

Projelerin uygulamalarına da dahil oluyor musunuz?

Grup olarak kontrolü tamamen yapmak istiyoruz. Sonuçta bir ürün tasarlanabilir ama ortaya çıkmadıktan sonra hiç bir anlamı yok. Sadece render göstererek projeler üretmiyoruz; hatta işin uygulama kısmına daha çok önem veriyoruz. Saha kontrolörlüğü altında çok iyi bir hizmetler veriyoruz. Ürün değişikliklerinde, revizyonlarda bir ekip var orada hemen işe müdahale ediyorlar. 

“Fonksiyona göre ya da müşteriye göre malzemeyi seçmeyi seviyoruz”

Biz uyguladığımız projelerde dengeyi çok seviyoruz ve kullanımı düşünerek hareket etmeye çalışıyoruz. Fonksiyona göre malzemeyi ya da müşteriye göre malzemeyi seçmeyi seviyoruz. Örneğin, çok kullanılacak yerlerdeki malzemeleri, LEED Design’a kayan ve geri dönüşümlü olan malzemelerden kullanıyoruz. Büyük gruplar artık çevreye zarar vermeyen, doğal malzeme kullanmayı tercih ediyor. Bizde bu ürünleri projelerimizde kullanmayı çok seviyoruz. 

Malzeme kullanımlarını geçmişten günümüze nasıl tanımlayabilirsiniz?

İnanılmaz bir ilerleme var, bu konu ile ilgili 3 yıl önce Lojistik Departmanı kurduk. Lojistik denince farklı algılanabilir ama malzemeyi, ürün bilgisini ve bunu dünyada takip eden bir ekip kurmak durumunda kaldık. Yeni çıkan bir ürünün projelerimizde kullanmıyorsak, geri kalmaya başlıyoruz. Onun bu ürünleri sürekli takip eden, güncelleyen bir ekibimiz var. Bu departmandan tasarım grubunu da yeni ürünler hakkında bilgi ve öneri akışı sağlanıyor. Bazen bir malzemeden otel çıkıyor; bazen de bir otel çıkıyor ana malzeme bulmaya çalışıyorsun. 

Yatırımcı-mimar ilişkilerini nasıl değerlendiriyorsunuz?

Bilgi birikimleri, tecrübeleri bir hareket tarzları var; o hareket tarzları ile bizimle uymayınca iş yapılmıyor. Biz aslında çizdiğimiz proje ile yatırımcılara milyon dolarlar harcatıyoruz. Rixos ile 12 yıl, Elit Grubu ile 10 yıl,  Titanic Grup ile 4 yıldır çalışıyoruz. Sürekli otel yatırımları olan yatırımcılar sürekli bize geliyor. Hatta bazen siz dolusunuz ben başkasıyla yaptırıyorum diye izin alan bile oldu; tabi bu çok onur verici bir durum... 

Büyük grupların otelleri genelde devlet yardımı alabiliyor. Mesela Cezayir’de bir Marriott yapıyorsak yatırımcısı işe hiç karışmıyor, siz operatörle görüşün diyor. Burada aslında aşçı belli nasıl mutfak istiyorsa yaptırsın yatırımcı olarak sadece finansmanını karşılayacağım mantığı var. O yüzden bazı projelerde yatırımcı ile muhatap bile değiliz. 

Yurt içi ve yurt dışında projelerin ilerleme süreci nasıl?

Önce yurt içi piyasasından başlamak istiyorum. Burada dört farklı şekilde proje alabiliyoruz. Önceden proje yaptığımız firmalar projem var hemen başlayın diyebiliyor. İhale projeleri oluyor; portföyleri topluyorlar ve seçimi yapılan projeler oluyor.... Bir de tam ihaleye de çıkmıyor, fiyatta veremiyor. O işin sahibine ya da karar merkezine proje sunuluyor. Beğenilirse proje başlıyor.... Süreç bunun gibi kompozisyon halinde her biri birbirinden değişik olarak proje süreçleri gelişebiliyor. 

 

“Yurt dışında tasarım süreci  1,5 yıl sürüyor”

Yurt dışında ise bir projenin ihale ve tasarım süreci 3 yıl; 1,5 yıl sadece tasarıma ayrılıyor. Ne kadar hızlı çizerseniz çizin, projenin ihale ve tasarım süreci 3 yıl sürüyor. 

“Yurt içinde nisan ayında proje  başlayıp sezona otel açmak isteyen var”

Yurt içinde daha nisan ayında gelip, daha temeli atılmadan bu oteli sezona açmam gerekiyor diyen yatırımcılarla karşılaşıyoruz. Daha mimar proje çizecek, biz plan yapmaya çalışıyoruz ama ortada metraj yok. Ürün siparişleri verilmesi gerekiyor vs. tüm bu süreçler bir kargaşa yaratıyor. Yurt içi ve yurt dışı olarak hangisi doğru derseniz, iki projede de çalışmış bir mimarlık ofisi olarak inanın bilmiyorum. Yurt içindeki o sezon otelini açıyor ve 2 sezon para kazanmaya başlıyor. Yurt dışı ise o 2 yılı bekleme süresi olarak geçiriyor. Baktığınız zaman ikisi de doğru gibi geliyor.