Dünya genelinde gümrük duvarlarının yükseleceği ve korumacı önlemlerin artacağı tahmini gerçekleşiyor. Bununla ilgili ilk hamle Avrupa Birliği’nden geldi. AB, Section 232’nin tetiklemesi ile oluşacak muhtemel arzın kendi iç piyasasına zarar verebileceğine dair isabetsiz hesaplarıyla 26 Mart 2018’de 26 ayrı çelik ürün grubunda bir Korunma Önlemi Soruşturması (SafeGuard Investigation) başlattı. AB’nin soruşturma kapsamında ele aldığı 26 ayrı çelik ürün grubunda geçen yılki ithalatı 29,4 milyon ton olurken, Türkiye’den ithalatı 4,6 milyon ton oldu. Soruşturma sonucunda Türkiye’ye karşı korunma önlemi uygulanırsa sektörün ağır darbe alacağını belirten Türk çelik sektörünün temsilcileri, Çelik İhracatçıları Birliği öncülüğünde bir araya gelerek durum değerlendirmesi yaptı. AB ile Türkiye arasındaki Gümrük Birliği Anlaşması uyarınca AB’ye sıfır gümrükle ihracat yapan Türk çelik sektörü, bu uygulamanın dışında tutulmak istiyor.

Avrupa Birliği, ABD’nin yürürlüğe koyduğu Section 232 önleminin yaratacağı etkinin iç pazarına karşı tehdit oluşturacağı gerekçesiyle 26 çelik ürün grubunda Korunma Önlemi Soruşturması başlattı. Türk çelik sektörü, bölgeler bazlı ihracatında önemli bir yeri olan AB’deki bu yeni gelişmeyi yakından izliyor. Geçtiğimiz yıl Türkiye’nin AB’ye yaptığı 5,6 milyon tonluk çelik ihracatının 4,6 milyon tonunu soruşturma kapsamındaki 26 ürün grubu oluşturdu. Aynı dönemde AB’den 5 milyon tonluk çelik ithal edildi.

Türk çelik sektörünün önde gelen temsilcileri Çelik İhracatçıları Birliği öncülüğünde bir araya gelerek durum değerlendirmesi yaptı. Çelik İhracatçıları Birliği, Çelik Boru İmalatçıları Derneği (ÇEBİD), Çelik Dış Ticaret Derneği, Çelik Federasyonu (ÇELFED) ile Yassı Çelik İthalat, İhracat ve Sanayicileri Derneği (YİSAD)’nin bir araya geldiği toplantıda sektör temsilcileri; Türkiye’nin Gümrük Birliği, Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu (AKÇT)anlaşmaları dolayısıyla AB’nin ayrılmaz bir parçası olduğunu belirterek bu uygulamanın Türkiye’yi dışarıda bırakacak şekilde değerlendirilmesi gerektiğini söylediler. Açıklamada Türkiye ile AB’nin ortak çıkarları ve ticaret hacmine de vurgu yapılırken, Section 232 sonrası AB ülkelerinde yaşanan tedirginliğin Türkiye için de geçerli olduğunun altı çizildi. Ayrıca AB’nin, Türkiye’yi üçüncü bir ülke olarak değil kendi safında bir ülke olarak değerlendirmesi gerekliliği vurgulandı. Sektör temsilcilerine göre Türkiye de iç pazarını korumak için benzer koruma önlemlerine başvurmak zorunda kalabilir.

ABD Başkanı Donald Trump’ın Section 232 ile dünya ticaretinin dengesini bozduğunu ifade eden Çelik İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Namık Ekinci, AB’nin iç pazarını korumak gerekçesi ile başlattığı Korunma Önlemi Soruşturmasının ciddi sonuçlar doğuracağına işaret ederek şunları söyledi: “Çelik sektörümüzün önde gelen STK temsilcileri ile AB’nin başlattığı soruşturmanın Türkiye’ye olası etkilerini ve alınması gereken tedbirleri enine boyuna değerlendirdik. Ortak kanaatimiz, Avrupa Birliği’nin ayrılmaz bir parçası olan Türkiye’nin bugüne kadar AKÇT ve Gümrük Birliği kapsamında üzerine düşeni yapması sebebi ile bu uygulamanın dışında tutulmasıdır. ABD’nin NAFTA kapsamında Kanada ve Meksika’yı Section 232’den muaf tutması gibi, AB’nin de Türkiye’yi muaf tutması beklenmektedir. Hatta Gümrük Birliği ülkesi olarak AB, bizi de kendi yanında değerlendirerek 3. ülkelere karşı birlikte hareket etmemize imkân tanımalıdır. Türk çelik sektörü, AB için tehdit değil yakın bir ticari ortaktır. AB ile Türkiye arasında ciddi bir ticaret hacmi bulunmaktadır. Gümrük Birliği çerçevesinde karşılıklı ticaretimize baktığımızda; AB’den 85,4 milyar dolarlık ithalata karşın ihracatımız 73,9 milyar dolar seviyesinde. Türkiye’nin aleyhine, AB’nin ise lehine bir ticaretten bahsediyoruz. Çelik dış ticaretinde AB ile Türkiye arasında bugüne kadar dengeli bir dış ticaretin olduğunu görüyoruz. Geçen yıl AB ülkelerine 4 milyar dolar değerinde toplam 5,6 milyon tonluk çelik ihraç ederken, aynı dönemde AB’den 4,5 milyar dolar değerinde 5 milyon ton seviyesinde çelik ithal ettik. Bundan sonra da çelik dış ticaretindeki bu dengenin sürmesi gerektiğine inanıyoruz”.

Namık Ekinci: “Türkiye, AB gibi Section 232’den muaf tutulsun”

Avrupa Birliği ve Türkiye’nin ortak çıkarları etrafında birlikte hareket etmesi gerektiğinin altını çizen Namık Ekinci, “Türkiye, AB’nin siyasi ve ekonomik olarak önemli bir partneridir. Avrupa’nın vazgeçilmez bir parçasıdır. AB ülkeleri nasıl ki Section 232 yasasından muaf tutulduysa Gümrük Birliği’nin bir parçası olarak Türkiye’nin de kapsam dışında bırakılmasını istiyoruz. Türkiye zaten ABD’nin öne sürdüğü tüm muafiyet kriterlerini karşılamaktadır” dedi. ÇİB Başkanı Ekinci, AB’nin Türk çelik sektörüne engel koyarak devre dışı bırakması halinde gerek AB gerekse Türkiye açısından telafisi olmayan sonuçlar doğuracağına işaret etti.

Türkiye, AB ile ortak hareket etmeli

Türk çelik sektörü, Avrupa Birliği’nde yaşanan Section 232 tedirginliğinin aynısının Türkiye için de geçerli olduğu konusunda hem fikir. Çelik İhracatçıları Birliği Başkanı Namık Ekinci, bu konuyla ilgili olarak, “AB ülkelerinin çekinceleri Türkiye için de geçerlidir. AB’nin korunma önlemine Türkiye de dâhil olmalı ve 3. ülkelere karşı ortak hareket etmelidir. Bu konuda hükümetimizin başarılı bir politika izleyeceğini düşünüyoruz. AB nezdinde temasların başlatıldığını biliyoruz. Beklentimiz en kısa sürede sonuç alınması ve Türkiye’nin bu uygulama dışında tutulmasıdır. Önümüzdeki günlerde sektör temsilcilerimizle birlikte Ekonomi Bakanlığımızla bir araya gelerek bu gelişmeleri değerlendireceğiz” diye konuştu.