Sürdürülebilir yaşam, sürdürülebilir gezegen ve sürdürülebilir gelecek bilinciyle; her alanda olduğu gibi, iklimlendirme sektöründe de farklı alternatifler yaygınlaşamaya başladı. Bu noktada yaygın olarak kullanılmaya başlayan ısı pompası teknolojisi de bunların başında geliyor.

Isı pompalarının Avrupa ve ABD’de yoğun olarak kullanıldığını, Türkiye’de de kullanımın arttığını belirten Fortes Mühendislik A.Ş. Teknik Operasyonlar ve İş Geliştirme Genel Müdür Yardımcısı, aynı zamanda Makine Mühendisi Muhammet Güngören, konu hakkında merak edilenleri açıkladı.

Avrupa ve ABD’de Yoğun Olarak Kullanılıyor 

Sürdürülebilir iklimlendirme çözümleri arasında dikkat çeken bir seçenek olan ısı pompalarının yenilikçi, doğayla uyumlu ve verimli iklimlendirme çözümlerinden biri olduğunu söyleyen Fortes Mühendislik A.Ş. Teknik Operasyonlar ve İş Geliştirme Genel Müdür Yardımcısı, aynı zamanda Makine Mühendisi Muhammet Güngören, şöyle konuştu: 

Kullanım alanı geniş olan ısı pompaları sayesinde ısıtma ve sıcak su kullanımının yanı sıra soğutma ihtiyaçları da karşılanabiliyor. Isı pompaları, ısıtma, soğutma ve sıcak su kullanımını tek bir alanda topladığından dolayı, diğer ısı kaynaklarına göre yüksek enerji tasarrufu sağlayabiliyor. 

Isı pompasının kullanım sürecinde, doğaya herhangi bir zararlı gaz salınımı olmadığından, çevre dostu bir çözüm sunar. Isı pompaları, tüm bunları yaparken elektrik enerjisine ihtiyaç duyar. 

Isı pompalarının doğa ile uyumlu çalışma sistemi, geleceğin çevreci iklimlendirme ürünü olarak kabul ediliyor. Avrupa ve ABD başta olmak üzere, ülkemizde de yenilikçi iklimlendirme çözümü olarak karşımıza çıkıyor.” dedi.

Doğadaki Enerjiden Yararlanılıyor! 

Isı pompası kavramının teknik detayları hakkında da açıklama Fortes Mühendislik A.Ş. Teknik Operasyonlar ve İş Geliştirme Genel Müdür Yardımcısı Muhammet Güngören: “Isı pompası kavramı, ısının çevreden çekilip yüksek sıcaklık bölgesine transfer edilebileceği fikri ile ortaya çıkmıştır. 

Isı pompaları bir kaynaktan aldığı enerjiyi, diğer kaynağa aktararak; ısıtma, soğutma ve sıcak su ihtiyaçlarına cevap veren cihazlardır. Bu aktarımı soğutma devresinde kullanılan, soğutucu akışkan vasıtası ile yapar. 

Isı pompaları, enerji alışverişi yaptıkları kaynaklara göre havadan havaya, havadan suya, sudan suya, sudan havaya şeklinde dörde ayrılır. Ülkemizde yaygın olarak kullanımı olan ısı pompaları, havadan havaya ısı pompalarıdır. Bu sistemde genel olarak tüm soğutma çevrimlerinde yer alan kompresör, evaparatör, kondenser, genleşme vanası ve sistemde dolaşan bir soğutucu akışkan gibi temel elemanlar kullanılmaktadır.” diye ifade etti.

Güneş Enerjisi Destekli Isı Pompasının Verimi Ölçüldü 

Yaşadığımız konutlarda, iş yerlerinde, alışveriş merkezlerinde ve okul gibi alanlarda, ısınma ve sıcak su üretiminde kullanılan güneş enerjisi destekli ısı pompası uygulamaları ile iş gücünü düşürmeden daha az enerji kullanıp, daha az maliyet ve çevresel etkileri de minimuma indirerek çevre dostu bir sistemin evlere kurulabileceğini belirten Fortes Mühendislik A.Ş. Teknik Operasyonlar ve İş Geliştirme Genel Müdür Yardımcısı Muhammet Güngören şöyle devam etti: 

Konutlarda ısınma ve sıcak su üretiminde aynı işi daha az enerji kullanarak yapmak, sonuçta daha az yakıt kullanmak, daha az para ödemek ve çevreyi aynı oranda da az kirletmek demektir. 

Güneş enerjisi destekli ısı pompası için yapılan bir çalışmada İzmir'de 120 m2 net kullanım alanına sahip bir işyerinde, güneş enerjisi destekli ısı pompası kullanarak ısınma ve sıcak su üretimi amaçlanmış ve 5 ay süre ile 7gün 24 saat çalıştırılmıştır. 

Çalışma sürecinde her gün, sabahları güneş enerjisi sirkülasyon pompası ilk çalıştığında ve akşamüzeri pompa durduğunda ölçümler yapılmıştır. 

Sistemden elde edilen sonuçlar, tasarlanan amaçlara ulaşıldığını göstermektedir. Güneş enerjisinin sisteme desteği bazı aylarda %49'a ulaşır iken yıllık ortalamada %22 olmuştur. 

Gerçekleştirilen çalışma sonucunda tasarruf edilen miktar ise toplam ısınma ihtiyacının 

%70'idir. İthal enerji kaynaklarına bağımlılığın her geçen gün arttığı günümüzde bu ve benzeri sistemlerin desteklenmesi kaçınılmazdır.” diye konuştu. 

Dışa Bağımlılık Oranı Sadece %16 

Isı pompalarının enerji gereksiniminin dışa bağımlılık oranın düşük olduğunu açıklayan Makine Mühendisi Muhammet Güngören, “Türkiye’de üretilen elektrik enerjisinin yaklaşık %35’i hidrolik, yerli kömür, rüzgar vb. gibi yerli kaynaklar, %65’i doğalgaz, ithal kömür ve petrol gibi ithal edilen kaynaklar kullanılarak üretilmektedir. Yani Türkiye'nin elektrik enerjisinde dışa bağımlılık oranı %65 kadardır.

Sezonsal toplam performans faktörü, örneğin 4 olan (yani ürettiği enerjinin %25’ini elektrik şebekesinden, %75’ini doğadan alan) bir ısı pompası sisteminin enerji gereksiniminin dışa bağımlılık oranı sadece %16 (0.65x0.25) kadardır.

Kazan ve kombi sistemlerinin yakıt olarak kullandığı doğalgaz ve diğer petrol türevlerinin (fuel oil, mazot vb.) tamamı ithal edilmektedir.

CO2 salınımlarında ise ısı pompası sistemleri, doğa dostu olarak nitelendirilebilir. Kullanıldığı noktada hiç salınımı yoktur, sadece kullandığı elektrik enerjisinin üretildiği yerdeki CO2 salınımı söz konusudur ve bu değer; fuel oil ve mazot kullanan kazan/kombilerin salınımlarının % 40-%45’i kadar, doğal gaz kullanan yoğuşmalı kazan/kombilerin salınımlarının ise % 65-% 70’i kadardır.” dedi.

Performans Katsayısı Yüksek 

Isıtma pompalarının verimlilik konusunda performans katsayılarının yüksek olduğunu dile getiren Güngören, şöyle konuştu: “Türkiye’nin iklim koşulları düşünüldüğünde diğer sistemlere göre daha verimli olan ısı pompalarının performans katsayıları yüksektir. 

Kaynak olarak havanın kullanıldığı cihazlarda, hava sıcaklığının değişimine bağlı olarak değişkenlik oluşabilmektedir. Son yıllarda yaşanan gelişmeler, çok düşük hava sıcaklığında dahi ısı sisteminin etkin bir şekilde çalıştığını göstermiştir.” dedi. 

Villa Tipi Konutlarda ve Otellerde Yaygın Olarak Kullanılıyor  

Isı pompalarının ülkemizin ılıman ikliminden kaynaklı olarak havadan suya uygulamalar için daha elverişli olduğunu vurgulayan Güngören, şöyle devam etti:

“Gerçekleşen projelerin büyük bir kısmı, hava kaynaklı ısı pompalarından oluşmaktadır.   

Otel projelerinde; havuz ısıtmasında ve sıcak su elde edilmesinde, villa tipi uygulamalarda ise; yerden ısıtma ve radyatör ile ısıtmada kullanılmaktadır. Fuel-oil, lpg, katı yakıt ve diğer yakıt türlerine göre %70 daha uygun işletme giderlerine sahiptir.

Özellikle doğalgazın olmadığı bölgelerde tercih ediliyor. Pandemi döneminin etkisiyle birlikte villa tipi yaşam alanlarına artan ilgi, ısı pompalarına olan ilgiyi de artırdı.” şeklinde konuştu