Yapay zeka ile gayrimenkul değer hesabı yapan ve bu sayede kullanıcıların güvenle gayrimenkul satışı yapmalarına imkan sağlayan Endeksa’nın Kurucu Ortağı ve Genel Müdürü Görkem Öğüt, TÜİK’in açıkladığı Nisan 2024 Konut Satış İstatistiklerini ve güncel konut fiyatlarındaki değişimi değerlendirdi. Konut piyasasında değer artışının devam ettiğini vurgulayan Öğüt, fiyatların nominal olarak hala yükselişte olduğuna, ancak artış hızındaki yavaşlamayla reel olarak düşüş gösterdiğine dikkat çekti. Endeksa verilerine göre, satılık konut piyasasında fiyatların nisan ayı itibarıyla bir yıl içerisinde %54 oranında arttığı görülüyor. Öğüt, “Pazardaki reel düşüş bu şekilde devam ederse, 2022’de konut fiyatlarında açılan büyük makasın önümüzdeki 2 yıllık bir süreçte kapanacağına ve fiyatların nominal olarak da düştüğüne şahit olabiliriz. Ancak bugünden yarına çok çarpıcı düşüşler beklemiyoruz” dedi. Öğüt, gayrimenkulde özellikle nakit alım düşünenler için yatırım fırsatı döneminde olunduğunu söyledi.

Büyük veri analizi ve yapay zekâ teknolojisi kullanarak gayrimenkul değer hesabı sunan ve bu sayede kullanıcıların güvenle gayrimenkul satışı yapmalarına imkan sağlayan Endeksa, TÜİK’in açıkladığı Nisan 2024 Konut Satış İstatistikleri’ni kendi veri analizi değerlemeleriyle mercek altına aldı. Platformun büyük veri ağındaki rakamların ortaya koyduğu Türkiye geneli ortalama konut fiyatları ışığında değerlendiren Endeksa Kurucu Ortağı ve Genel Müdürü Görkem Öğüt, son 2 yılın en düşük konut satış adetlerini gördüğümüz bugünlerde fiyatların nominal olarak hala yükselişte olduğuna dikkat çekti. Öğüt sözlerine şöyle devam etti:  

“Endeksa değerlemelerine baktığımızda fiyatlar nominal olarak geçen seneye ve ondan önceki seneye göre artmaya devam ediyor ancak reel olarak fiyat artışının en düşük seviyesinde olduğumuzu söyleyebiliriz. Türkiye geneli ortalama gayrimenkul satış fiyatı rakamları, satılık konut piyasasında nominal artışın devam ettiğini gösteriyor. Buna göre, satılık konut fiyatları, yıllık değer değişimlerine bakıldığında Nisan 2024 itibariyle bir yıl içerisinde %54 artmış durumda. Endeksa verilerine göre Türkiye genelinde ortalama konut fiyatı 3 milyon 358 bin 940 TL'yi bulurken, bu rakam Muğla’da 7,5 milyon, İstanbul’da 4,5 milyon TL'yi aşmış durumda. Ancak konut fiyatları ülkedeki mevcut enflasyondan arındırıldığında yıllık satılık fiyat değişiminin %9 azaldığı görülüyor.” 

‘Konut fiyatlarında 2 yıl içerisinde rakamsal gerileme olabilir’

Görkem Öğüt, konut piyasasında son dönemlerde alımların likiditeyle gerçekleştirildiğini vurgularken özellikle yüksek segmentteki konutlarda bu nedenle çetin pazarlıklar yaşandığının altını çizdi: “Gayrimenkulde nakitin kuvvetli olduğu bir dönemdeyiz ve nakitle dönen bir piyasa olduğundan pazarlık payları da çok yükseldi. Bu pazarlık baskısı özellikle yüksek segmentteki konutlarda fiyatları aşağıya indiriyor.” Öğüt, konut artış hızındaki reel gerilemenin nominal değerlere yansımasının beklenenden daha uzun sürebileceğini söyledi: “Bu şekilde devam ederse 2022’de açılan makasın 2 yıl içerisinde kapanması mümkün. Sadece reelde değil, nominalde de düşen rakamlardan bahsedebileceğiz. Ancak burada unutulmamalıdır ki gayrimenkul, dünyada olduğu gibi ülkemizde de zamandan bağımsız iyi ve en güvenli yatırım aracı olarak ön sıralarda yer alır.” 

Fiyat artışı anlamında enflasyonun altında kalan hatırı sayılır miktarda bölge olduğunu belirten Öğüt, “Özellikle İstanbul’a baktığımızda, örneğin konutların daha hızlı satıldığı Esenyurt gibi bölgelerde bu fiyat düşüşünü daha fazla hissediyoruz. Bu bölgede düşüş %35-40’lara ulaşmış durumda. Yine aynı şekilde, 2022’nin ağustos ayında çok hızlı yükselen Antalya ve diğer sahil kentleri gibi bölgelerde de fiyat artışı hız keserek reelin altında kalmaya başladı” dedi. 

Endeksa verilerine göre kiralık konutlarda da satılık konutlardakine benzer bir durum gözlemleniyor. Kiralık konut fiyatları Nisan 2024’te bir önceki yılla göre %55 artarken, yıllık artış enflasyondan arındırıldığında %8 azaldı. 

Satış adetlerinde ipotekli satışlardaki düşüşün payı var

TÜİK verilerine göre Türkiye genelinde konut satışları Nisan ayında bir önceki aya göre %28, bir önceki yılın aynı ayına göre %12 azalarak 75 bin 569 oldu. Öğüt konuyla ilgili şunları ekledi: 

“Satış adetleri bazında son iki yıla bakıldığında bu düşüşün ardındaki en büyük etken, ipotekli satışların düşmüş olması. Türkiye genelinde ipotekli konut satışları Nisan ayında bir önceki aya göre %45, bir önceki yılın aynı ayına göre %68 azalarak 7 bin 71 oldu. Toplam konut satışları içinde ipotekli satışların payı %9 olarak gerçekleşti. Son 2 yıllık dönemde bu oran %30-32 seviyelerindeydi.” 

İstanbul hala zirvede

Nisan ayında konut satışlarında İstanbul 12 bin 406 konut satışı ve %16 ile en yüksek paya sahip iken İstanbul'u %8 pay ile Ankara, ve %6 pay ile Antalya izledi. Endeksa verilerine göre Nisan ayı sonu itibarı ile İstanbul’da konut satış fiyatlarında yıllık değer artışı %53, ortalama konut metrekare satış fiyatı 39 bin 388 TL, ortalama konut fiyatı 4,6 milyon TL. 

Ankara’da konut fiyatları son bir yılda %63 artış gösterdi, ortalama konut metrekare satış fiyatı 21 bin 231 TL, ortalama konut fiyatı 2,76 milyon TL. 

Antalya’da ise yıllık değer artışı %44, ortalama konut metrekare satış fiyatı 34 bin 988 TL, ortalama konut fiyatı 4,1 milyon TL.

Endeksa verilerine göre, Nisan ayında en çok konut satışının olduğu ilk 30 il değerlendirildiğinde yıllık değer artışı en yüksek olan iller ise sırasıyla Erzurum, Ordu ve Elazığ. Erzurum’da konut fiyatları son bir yılda %85 arttı, ortalama konut metrekare satış fiyatı 12 bin 623 TL, ortalama konut satış fiyatı 1,9 milyon TL, Ordu’da konut satış fiyatlarında değer artışı %73, ortalama konut metrekare satış fiyatı 22 bin 138 TL, ortalama konut fiyatı 2,9 milyon TL ve Elazığ’da konut satış fiyatlarında değer artışı %72, ortalama konut metrekare satış fiyatı 13 bin 182 TL, ortalama konut fiyatı 2,2 milyon TL oldu.