Kullanıcılarına yapay zeka ile gayrimenkullerinin gerçek değerini sunan ve bu sayede güvenle satmalarına imkan sağlayan Endeksa, yazlık bölgelerdeki konut piyasasını mercek altına aldı. Endeksa’nın çalışmasına göre, yazlık konutların yoğun olduğu ilçelerde gayrimenkul fiyatları bir yıllık dönemde nominal olarak artsa da reel artış grafiği düşüş eğiliminde. Yazlık bölgelerdeki konut kira değişimlerine bakıldığında ise, birçok beldede enflasyonun altında artışlar yaşandığı görülüyor. 

Pandemi ve depremle birlikte Türkiye’nin kıyı illerindeki konut piyasasında rekor fiyat artışlarına sebep olan yazlık bölgelere göç trendi, son bir yılda yavaşlamış durumda. Özellikle iş dünyasında uzaktan çalışma modelinin yerini hibrit modele bırakmaya başlaması, göç trendini yavaşlatan etmenlerden. Yapay zeka ve büyük veri analizi ile gayrimenkul değer hesabı sunan Endeksa’nın çalışmasına göre, bu durum, konut piyasasında artış hızının yavaşlamasıyla fiyatlara da yansıyor. Yazlık bölge olarak tercih edilen ilçelerde nominal artış sürse de, enflasyon verilerinden arındırıldığında reel artışın düşüş eğiliminde olduğu görülüyor.

Ayvalık zirvede
Türkiye’de yazlık bölge olarak tercih edilen ilçelerdeki satılık konut piyasasında fiyat değişimleri incelendiğinde, Balıkesir Ayvalık’ın en fazla artış kaydedilen yer olduğu görülüyor. İstanbul’a yakınlığı nedeniyle yoğun talep gören Ayvalık’ta satılık konutlardaki değer artışı son iki yılda %247, son bir yılda ise %61. Bu veriler enflasyondan arındırıldığında ise Ayvalık’ta son iki yıllık fiyat değişimi %42 olarak ölçülüyor. Ancak mevcut enflasyon dikkate alındığında, son bir yıldaki reel artış hızının %7 azaldığı görülüyor. Mayıs 2024 verilerine göre, Ayvalık’ta ortalama metrekare fiyatları 46 bin 478 TL’yi, ortalama konut fiyatları ise 5,8 milyon TL’yi gördü.

Şile’de yıllık fiyat artışı %61
Konut fiyat değişimlerinde Ayvalık’ı, İstanbulluların şehre en yakın kaçış noktası olarak bilinen, mavi ve yeşilin iç içe geçtiği yazlık beldesi Şile takip ediyor.  İlçede son iki yıldaki konut satış fiyatı değer artışı %241 seviyesini bulurken, bu rakam son bir sene için %61 olarak ölçüldü. Enflasyondan arındırılmış verilerle değerlendirildiğinde, Şile’deki satılık konut piyasasında iki yıllık reel artışın %47, yıllık olarak bakıldığında ise fiyatların reel olarak %7 düştüğü görülüyor.

Ortalama metrekare satış fiyatı 60 bin 548 TL, ortalama fiyatı 10,7 milyon TL’yi bulan Şile’nin satılık konut piyasasında stoklar da geçen yılın aynı dönemine  göre %128 artış gösterdi.

Yalıkavak’ta ortalama konut satış fiyatı 24 milyon TL
Eşsiz koyları, hareketli gece hayatı ve tarihi zenginlikleriyle bilinen Bodrum, yazlık konut piyasasının en değerli beldelerinden olmaya devam ediyor. Endeksa verilerine göre, Bodrum’un genelinde satılık konutlardaki fiyat artışı son iki yılda %187, son bir yılda ise %56 seviyesinde. Mayıs 2024 itibarıyla, ilçede metrekare başına düşen satış fiyatı 93 bin 598 TL’yi buldu. Bodrum’da son iki yıldaki en yüksek satılık değer artışı %273 ile Gümbet mahallesinde kaydedildi. Metrekare başına satış fiyatında ise Yalıkavak mahallesi, zirveyi korumaya devam ediyor. Yalıkavak’ta satılık konutların ortalama birim fiyatı, 132 bin 589 TL’ye, ortalama satılık fiyatı ise 24 milyon TL’ye ulaşmış durumda. Bodrum’da ortalama satış fiyatı en uygun mahalle ise Güvercinlik. Mayıs 2024 verilerine göre Güvercinlik’te konut fiyatları yıllık bazda %95 artış göstererek 7,7 milyon TL’ye ulaştı.

En fazla konut stoğu Kuşadası’nda
Satılık yazlık konutlarda satılmayı bekleyen en fazla konut Mayıs 2024 itibariyle 13 bin 124 adet ile Kuşadası’nda bulunuyor. Kuşadası’nı 7 bin 678 stok ile Alanya, 7 bin 61 ile Bodrum ve 3 bin 549 stok ile Fethiye takip ediyor.  Stok konut artışında Bodrum’un Çarşı Mahallesi %250 seviyesinde bir yıllık artış oranı ile birinci sırada. Antalya Kemer, %235’lik yıllık stok artışı ile Kuşadası’nın ardından geliyor.

Kiralarda da yıllık reel değişim düşüş trendinde
Yazlık bölgelerdeki kiralık konut piyasasındaki artış da satılık piyasasına benzer bir şekilde ilerliyor. Fiyatlar nominal olarak artarken, birçok beldede reel değişim enflasyonun altında kalıyor. Çanakkale, Türkiye genelindeki kiralık konut piyasasındaki yıllık yükselişin oldukça üstünde kalıyor. Çanakkale’de kiralık konut fiyatları son 1 yılda nominal olarak %124 artarken, reel olarak %30 artış gösterdi. Çanakkale’de kiralık evlerin metrekare fiyatı 182,13 TL oldu. Çanakkale’yi takip eden Balıkesir genelinde kiralar bir yılda nominal olarak  %93 artarken, reel olarak %12 yükseldi. İstanbul Silivri’deki kira fiyatları nominal olarak yıllık %75 yükselirken, reel artış ise %1 olarak kaydedildi.

Kiralık konut fiyatlarındaki yıllık artış oranıyla enflasyon arasında makasın en fazla açıldığı bölgeler ise sırasıyla İzmir/Çeşme geneli, Alaçatı, Alanya ve Bodrum/Gündoğan. Bodrum/Gündoğan. Bu bölgelerde kiralar reel olarak %40-42 seviyesinde düştü.

Endeksa Genel Müdürü ve Kurucu Ortağı Görkem Öğüt, yazlık beldelere ilişkin yürüttükleri araştırmaya ilişkin şu değerlendirmeyi yaptı: “Tam da Türkiye genelinde öngördüğümüz projeksiyonla paralel bir şekilde, bu bölgelerdeki fiyatlar yıllık bazda reel olarak düşmeye devam ediyor. Yaptığımız çalışma sonucunda Ayvalık’ın zirvede olduğunu görüyoruz. Ayvalık’ın iki yıllık %247’lik artış ile lider konuma gelmesinin en büyük nedeni, Ege ve Akdeniz’deki diğer destinasyonlara göre İstanbul’a daha yakın konumu. Burada özellikle pandemide uygulamaya geçen uzaktan çalışmanın artık hibrit modele dönüşmesiyle büyük kentlere yakınlık önemli bir kriter haline geliyor. Bunun yanı sıra, Şile’nin yıllık %241 oranında fiyat artışıyla ikinci sırada gelmesi de tesadüf değil çünkü büyük deprem sonrasında faylara uzaklık nedeniyle İstanbul’un çeperleri daha fazla tercih edilmeye başladı. Tabii tüm bu beldelerde Bodrum’u ayrı bir yere koymak gerekiyor. Bodrum’da iki yıllık artış %187’de kalsa da, ilçe genelinde gayrimenkul değerleri, 24 milyon TL gibi yüksek bir ortalamaya sahip. Bodrum’un diğer bölgelerden ayrışmasının,  yabancı talebi ve dolayısı ile dolara endeksli fiyatlamaya bağlı olduğu söylenebilir.’’