Bugüne kadar 1 milyon metrekarelik kapalı alanın elektrik taahhüt işini başarıyla tamamlayan Orge Enerji Sistemleri, 46 yıllık tecrübeye sahip. Türkiye'de konut, AVM, iş merkezi, hastane, okul gibi çeşitli projelerde yer alan firma, yurtdışında ise Libya, Cezayir, Katar, BAE,Kuzey Irak ve BDT gibi bölgelerde araştırmalarını sürdürüyor. Yurtdışında iyi bir ana müteahhiti, yurt dışında iş yapabilmenin ön şartı olarak değerlendiren Orge, bundan dolayı yurtdışında hem ilgilendiği hedef pazarları hem de bu bölgelerde yer alan ana müteahhitleri dikkatle takip ediyor.

Orge hakkında bilgi alabilir miyiz?

İlker Canvarol: Orge 46 yıllık geçmişe sahip köklü bir firmadır. Yaklaşık 3 kuşaktır çalışmalarını sürdüren ve birçok zorluğa göğüs geren firmamız, bu zamana kadar 1 milyon metrekarelik kapalı alanın elektrik taahhüt işini tamamlamıştır. Elektrik taahhüt işleri kapsamında, anahtar teslim elektrik taahhüt işleri ve yenilenebilir enerji alanında faaliyet gösteren Orge'nin hizmet sunduğu alanlar; projelendirme, orta gerilim ve enerji nakil hattı işleri, alçak gerilim elektrik tesisat işleri, zayıf akım sistemleri Firmamız, yenilenebilir enerji alanında ise atıklardan elektrik enerjisi elde etme konusunda çalışmalarını sürdürmektedir. Özellikle biyogaz teknolojisi konusunda önemli faaliyetlerimiz bulunmakta.

Orge ekibi hakkında bilgi alabilir miyz?

Başta mühendis ve teknisyenlerden oluşan yaklaşık 60 kişilik sabit bir kadromuz var. Sabit diyorum çünkü bu 60 kişilik ekibimiz, aldığımız projelerle dönem dönem 200 kişilere kadar çıkıyor.

Sektörünüzün kalifiye eleman durumunu nasıl değerlendiriyorsunuz?

Açıkçası bu konuda çok sıkıntı yaşıyoruz. Ülkemizde ne yazıkki donanımlı eleman yetiştirme konusunda ciddi problemler var. Özellikle ara eleman bulmakta sıkıntı yaşıyoruz. Bu durum sadece bizim sektörde yaşanan bir sorun da değil üstelik, birçok sektör bu problemle karşı karşıya. Ben, -belli başlı iyi üniversitelerimiz hariç- birçok fakülte ve teknik/yüksek okulumuzda yeterli öğretimin verilmediğini düşünüyorum.

Sektörünüzde rekabet koşulları nasıl?

Sektörümüzde “bu işi bende yaparım ” veya “ ne iş olsa yaparız “ mantığıyla yola çıkan çok sayıda henüz yeterli tecrübeye haiz olmamış firma var. Firmalar arasından seçim yapacak olan grupların, yani yatırımcı ve iş verenlerin, mevcut ortamı sağlıklı algılayamaması sektörümüzü olumsuz etkiliyor. Maliyeti 100 lira olan bir işe 40 lira teklif veren firmalar çıkıyor. 40 lira teklif veren bir firmanın istenilen zaman ve kalitede iş çıkarması mümkün değildir. Her projenin belirlenen standartlarda belirli minimum maliyetleri vardır. Eğer kaliteden taviz vermek istemiyorsanız bu fiyatların altına inemezsiniz.

Sektörünüzün en önemli sorunları sizce nelerdir?

Sektördeki büyük sıkıntıların başında iş verenin, yani yatırımcının işi doğru tanımlayamıyor ya da ne istediğine tam anlamıyla karar veremiyor olması geliyor bence. Projenin yapımı sürecinde çıkabilecek sorunları ve boyutlarını doğru değerlendirme ile öngörebilen her yatırımcı, müteahhit seçiminde doğru sonuca varıyor ama bu değerlendirmeyi doğru yapamayan yatırımcılar, iş verenler hem kendilerini hemde sektörü zorluyor. Diğer yandan, yapılan işlere ait ödemeler de gün gittikçe sıkıntılı konular arasına giriyor . İnşaat sektörü son yıllarda mühendislik aksında ticaret aksına kaydırılan bir yapıya sahip oldu. Elbetteki her projenin varoluş sebebi ticari ancak yatırım esnasında kar edebilmek, yatırım giderlerini kısmak yerine projeden beklenilenleri doğru tanımlamakla yapılmalı. Bu konuda en önemli anahtar yatırımcı taleplerini bütünü ile yansıtan ve anlatan doğru yapılmış uygulama projeleri.

Orge'nin yurtdışında takip ettiği hedef pazarlar var mı?

Elbette, var. Yurtdışı pazarlarını yakından takip ediyoruz. Ancak yurtdışında iş yapabilmek için işi sadece teknik olarak çözmüş olmanız yeterli değil. Yurtdışında iş yapabilmek için işin mali boyutunun ve ödeme konularının da çözülmüş olması gerekiyor. Arap yarımadasında teklif verdiğimiz ve yakından takip ettiğimiz projeler var. Ayrıca bağımsız devletler topluluğu ülkelerini ve bu ülkelerde iş yapan müteahhitlerimiz ile görüşmelerimiz oluyor.

Yurtdışında uzun yıllar çalışmış biri olarak, küresel ekonomik krizin yurtdışındaki yansımalarını nasıl değerlendiriyorsunuz?

Küresel eknomoik kriz, yurtdışı inşaat pazarlarını fazlasıyla etkiledi. Bunların başında kuşkusuz Rusya ve Türki Cumhuriyetler geliyor. Özellikle Rusya ve buradaki inşaat sektörü küresel ekonomik krizin en çok etkilediği pazarların başında geliyor. Pazar çok küçüldüğü için bu dönemde Rusya'da iş yapmak zorlaştı; kişisel ilişkileri olan firmalar devam ediyor tabi. Türki Cumhuriyetler'de de bazı ülkelerin hızının azalmadığını gözlemliyoruz. Ama tüm bunlara rağmen bu bölgelerde yer alan Türk firmalarının iş hacimlerinin küçüldüğünü düşünüyoruz. Iş hacminin küçülmesinin tek sebebi küresel ekonomik kriz değil, Türkiye'den giden firmalar arasındaki rekabet de bu durumu ortaya çıkaran başlıca sebeplerden. Bu rekabetin üzücü olan yanı ise ülkemizde olduğu gibi firmaların hedeflerinin fazlasıyla kısa sürede yüksek kazanç odaklı olmasıdır.

Sizce fiyat odaklı rekabet, sadece ülkemiz firmalarına özgü bir durum mu? Siz yabancı firmalar arasında da böyle bir durumun yaşandığını düşünüyor musunuz?

Bu açıkçası Türkiye firmalarına özgü olumsuz bir durum. Bir proje için x bir yabancı firma 10 lira teklif veriyorsa diğer bir yabancı firma o proje için çok daha düşük teklif vermiyor. Bu firmalar için projelerin aşağı yukarı standart bir fiyatı var. Genel olarak iş 10 liraya mâl olacaksa o işi hemen hemen tüm yabancı firmalarının 10 lira civarında yaptığını görürsünüz. Nedense aralarından biz 4 liraya yaparız diyen çıkmaz. Bunu keşke bizim firmalarımız da yapabilse; o zaman hem pazar payımızı hem de kalitemizi düşürmemiş oluruz.

Orge'nin önümüzdeki dönemlere dair hedefleri nelerdir?

Bizim başlıca hedefimiz, ismimizin daima kaliteyle anılmasıdır. Özellikle bu hedefimiz ile diğer gruplardan daha farklı bir noktaya gelmeyi planlıyoruz. 'Ne iş olursa olsun yaparız' mantığından ziyade, “birlikte çalışırsak sunacağımız kaliteli hizmet ile ortaya istenilen kalitede,zamanında bitirlmiş, düzgün bir iş çıkarırız bu da hem iş verenimize hem de firmamıza kazandırır” mantığı ile hareket ediyoruz. Bunu sağlamak için de yatırımcılara özellikle iş geliştirme safhasında ulaşmaya çalışıyoruz. Özellikle Avrupa'dan Türkiye'ye gelerek ülkemizdeki firmalarla ortak yatırım yapan firmaları hedef olarak görüyoruz. Kendimizi segment olarak bir üst segmente çıkarma gayretimiz var. Bu hedefimizi oluştururken, ciromuzu düzenli bir büyüme içine sokmak ta elbetteki hedeflerimiz arasında.

Kaynak: İnşaat & Yatırım Dergisi