Elektrik enerjisi talebinin yıllık artışı ülkelerin gelişmişlik düzeylerinin de bir göstergesi olarak görülüyor. Fakat artan bu talebi karşılamak için dünyada her yıl milyarlarca dolarlık yeni santral yatırımı gerçekleştiriliyor. Artık sadece elektrik tüketen konumunda olan pasif tüketicilerin yerini elektrik şebekesi işletiminin etkin bir oyuncusu olan aktif tüketicilerin alması bekleniyor.

Amerika başta olmak üzere Avrupa, Avustralya, Asya ve hatta Afrika kıtalarında tüketicilerin aktif hale getirilmesi ile ilgili birçok uygulamanın özellikle son beş yılda hayata geçirildiğini belirten IEEE Güç ve Enerji Topluluğu Türkiye Şubesi Başkanı ve Yıldız Teknik Üniversitesi Alternatif Enerjili Elektrik Sistemleri Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Ozan Erdinç, “Bu alanda en bilindik uygulama olarak, enerjinin tüketiciye ulaşan birim fiyatının her saat dinamik olarak değişmesi ile tüketici düşük fiyatlı zamanlarda enerji tüketmek için özendiriliyor. Amerika Birleşik Devletleri’nde farklı eyaletlerdeki uygulamalarda tüketiciler faturalarında %30’a varan azalma elde etti. Benzer uygulamalarda dünyanın farklı bölgelerinde de başarılı sonuçlar mevcut” dedi.

Aktif Tüketici Pazarı Büyüyecek

Tüketicilerin fatura bedellerini düşürmek için de mevcut tarifelere göre daha büyük fırsatlar elde ettiklerinin altını çizen Erdinç, “Ancak bunun ötesinde dünyada dağıtım şirketlerinin evinizdeki klimaya, fabrikanızdaki jeneratöre müdahale ettiği ve bunun için tüketiciye farklı teşvikler sunduğu uygulamalar mevcut. Böylece elektrik enerjisi talebi gerektiğinde doğrudan sistem işletmecisi tarafından kontrol ediliyor ve tüketiciler elektrik şebekesinin işletilmesinde aktif bir oyuncu haline geliyor. İlave teşvikler ile birlikte tüketiciler toplam elektrik maliyetlerinde daha da fazla azalma sağlayabiliyor. Aktif tüketiciler ile birlikte pik elektrik talebi %15’in üzerinde azaltılabilecek, böylece pik gücü karşılayan pahalı santrallere daha az ihtiyaç olacak. Aktif tüketicilere yönelik çözümlerin geliştirildiği ve uygulandığı küresel pazarın mevcut büyüklüğü birçok kaynakta 10 milyar Doların üzerinde olarak düşünülmekte ve bu büyüklüğün 5 yıl içerisinde 50 milyar Doları aşması beklenmekte” dedi.

Türkiye’de Tüketiciler Aktif Hale Getirilmeli

Elektrikli araçların akıllı şarj yönetimi konusunun da aktif tüketiciler kapsamında değerlendirilebileceğini belirten Prof. Dr. Ozan Erdinç, “Özellikle ülkemiz için son günlerde oldukça gündemde olan bu özel alanda konunun endüstriyel paydaşları ile etkin bir iş birliği içerisindeyiz. Akıllı bir şekilde yönetilen elektrikli araçların aktif bir tüketici ve hatta gelecekte araçtan şebekeye enerji aktarımı imkânı ile birlikte kimi zaman üretici olarak elektrik şebekesi işletimine büyük bir esneklik kazandırabilecek. Dünyadaki yüzlerce uygulanmış örnekte olduğu gibi ülkemizde de tüketicilerin aktif hale getirilip şebekeye esneklik sağlaması için gerekli mevzuatların bir an önce hayata geçirilmesi gerekiyor” dedi.

Yenilenebilir Enerji Kaynakları Yaygınlaşacak

Özellikle yeni nesil daha akıllı şebekeler kapsamında bu alandaki uygulamalar ile birlikte tüketicilerin talebinin gerektiğinde azaltıldığını ve hatta gerekirse tüketicinin daha fazla talepte bulunmasının sağlandığını aktaran Erdinç, “Aktif tüketiciler yenilenebilir enerji kaynaklarının yaygınlaşmasını arttıracak. Yenilenebilir üretimin doğaya bağlı değişkenliğinin üretim-tüketim dengesinin sağlanması açısından yarattığı zorluk aktif tüketiciler ile azaltılacak. Hatta fazla yenilenebilir üretimin olduğu zamanlarda aktif tüketicilerin daha fazla enerji talep etmesi sağlanacak ve böylece özellikle rüzgâr enerjisinde sıkça karşılaşılan üretimi kısmak zorunda kalınması durumunun önüne geçilecek. Bu sayede büyük bir yeni santral yatırımı gereksinimi ötelenebilecek, enerji verimliliğine katkı sağlanabilecek ve elektrik enerjisi tüketiminin çevresel etkileri ve maliyeti ciddi oranda azaltılabilecek” diyerek görüşlerini belirtti.