Avrupa’da her yıl; yaklaşık olarak 4,000 can kaybına, 70,000 yaralanmaya ve 126 milyar €’yu bulan mülk tahribatına yol açan iki milyon yangın rapor ediliyor. Bu yangınların yaklaşık dörtte biri uygun algılama cihazı kurulmuş olsaydı önlenebilecek olan ark hatalarından kaynaklanıyor. Buna rağmen, elektrik kaynaklı yangınlarla ortaya çıkan tehlikeler genellikle hafife alınmakta ve dolayısıyla uygun şekilde azaltılamıyor. Eaton Proje Müdürü Alexaner Jellenigg ile ark hatalarından ve Eaton’ın en son teknolojiye sahip AFDD+ cihazlarının bunları önlemeye nasıl yardımcı olabileceğinde bahsettik.

Alexander, alçak gerilim elektrik tesisatlarının güvenliğini artırmak için bu kadar çok yönetmelik ve standart varken neden hala pek çok yangına ark hataları sebep oluyor? 

Bunun cevabı çok basit. Bu zamana kadar, arkları azaltacak teknolojiye sahip değildik. 2013 yılından itibaren ABD’de, 2016 yılından itibaren de Avrupa’da buna uygun bir yönetmelik ve ürün bulunuyor. 

Yani, bu ark hatalarına karşı korunmanın zorunlu olmadığı anlamına mı geliyor?

Aslında bu zorunlu. Örneğin Almanya’da, yerel kablolama gereksinimleri hastane ve gündüz bakım merkezleri gibi insanların terk etmek için yeteri kadar hareketli olamadığı veya müzeler ya da veri merkezleri gibi çok yüksek değerlere yoğunlaşılan yerler için bunu zorunlu kılıyor.

Diğer pek çok ülkede ark hatası koruma sistemlerinin en azından tavsiye edildiğini biliyoruz ancak bu bağlamda “tavsiye etmek” epeyce güçlü bir tabir, çünkü bir tasarımcı veya elektrik tesisatçısı olarak “bunu yapmak isteğe bağlı olduğuna göre, ben bu sistemi kurmayacağım” diyemezsiniz. Bu durumda risk değerlendirmesi yapmanız gerekecektir ve uygulamada arkı önlemek için ark hatası algılama cihazından başka bir yol yoktur.

Ark hatasının aslında ne olduğunu açıklayabilir misiniz?

Ark hatası küçük çapta bir yıldırım düşmesine benzer ancak doğal  yollardan ortaya çıkan yıldırım bir kaç mikro saniye sürerken, bir ark hatası ise genellikle bağlantı kutusu, kablo ( örneğin zarar görmüş bir kablo) ve bir terminal içinde saniyeler, dakikalar, saatler hatta günler sürebilir ve büyük tahribata yol açar.

Ark hatasının etkileri nelerdir?

Ark hatası küçük bir alan içinde çok büyük ısı üretebilir ve alev almasını beklemeyeceğiniz nesnelerinin dahi tutuşmasına sebep olma ihtimali vardır.

Ark hatalarının sebepleri nelerdir?

Her gün yaptığımız işler – cihazı prizden değil, kablodan tutarak fişten çekmek  – ve hayvanların kabloları ısırması ve kablolara zarar veren UV radyasyonu gibi kaçınamayacağımız olaylar...

Ark hataları nasıl önlenebilir?

Bunları önlemenin tek bir yolu var: ark hatası algılama cihazı. Bu, arkın yüksek frekanslı sinyalini algılayan ve arkın etkisini hafifletmek için kapanan elektronik bir cihazdır. 

Yani bu otomatik sigortanın (MCB), artık akım cihazının (RCD) ve ark parlaması algılama cihazının (AFDD) bir arada kurulması gerektiği anlamına mı geliyor?

Kesinlikle. RCD insanları korur ve AFDD arkı algılarken, MCB aşırı akım ve kısa devre akımı durumunda yardımcı olur. Bu yüzden tam güvenlik için bunların üçü de gereklidir.

Eaton’ın AFDD+ ürününü ve bu cihazın farkını bize açıklar mısınız?

Üç ayrı fonksiyonu – MCB, RCD ve AFDD–  tek bir cihazda bir araya getirdik. Bu yüzden uygunluk konusunda sorun olmadığı gibi kurulum gereksinimleri de asgaridir, bu da tesisatçı için zamandan tasarruf ve son kullanıcı için uygun bir çözüm demektir.

Eaton’ın bu alandaki uzmanlığı/ geçmişi nedir?

Eaton yüz yıldan fazla süredir koruyucu cihazlar üretiyor. Eaton olarak bizim hem her boyuttaki devre kesiciyi üretme hem de artık akım cihazlarını üretme konusunda uzun bir geçmişimiz var, dolayısıyla insanları ve binaları nasıl koruyacağımızı biliyoruz.

Bu cihazın her ülkede zorunlu hale gelmesini bekliyor musunuz?

Yerel standartlaşma organları uluslararası standartları yerel yönetmeliklere uyarladığı için, bu halen devam eden bir süreç. Fakat bu çok yeni bir cihaz olduğu için, mevcut kablolama yönetmeliklerini düzenlemeden önce AFDD+’nın uygulamada nasıl çalıştığı konusunda daha fazla tecrübe edinmek gerekiyor.